ماجرا های هکلبری فین

ماجرا های هکلبری فین، در ایران به واسطه ی پخش  کارتون سریالی آن از تلویزیون در اواخر دهه ی شصت و اوایل دهه ی هفتاد و همچنین چند ترجمه و چندین نوبت انتشار، داستانی شناخته شده است.

این داستان ادامه ی اثر دیگر مارک تواین، تام سایر است با این تفاوت تعیین کننده که راوی تام سایر دانای کل است ولی ماجراهای هکلبری فین را شخصیت اصلی آن، هکلبری فین (ملقب به هک) با زبانی بسیار ساده و عوامانه ـ و به قول منتقدین اولیه ی کتاب، بی ادبانه ـ که مناسب پسر بچه ای پابرهنه و کم سواد است به شکلی بسیار شیرین و جذاب روایت می کند.

هکلبری فین در شروع داستان می گوید اگر خواننده تام سایر را نخوانده باشد چیزی در باره ی او نمی داند، اما این مسئله اشکالی در خواندن داستان او ایجاد نخواهد کرد و می افزاید مارک تواین در آن داستان بطور کلی راست گفته بود اما بعضی موارد را زیادی کش داده بود.

هکلبری فین پسر بچه ی نوجوان کم سوادی است با پدری لاابالی، دائم الخمر و دله دزد  که برای مشروعیت بخشیدن به دزدی تعبیر امانت گرفتن را برای آن به کار می برد. هک و تام سایر که در این داستان نیز حضور دارد در پایان داستان قبل هر کدام به ثروتی شش هزار دلاری دست پیدا کرده اند که قاضی شهر آن را در جایی سرمایه گذاری کرده و از بهره ی آن روزی یک دلار به آنها می پردازد.

بیوه زنی سنتی و مبادی آداب هک را به فرزندی می پذیرد و به تعلیم و تربیت او همت می گمارد. زندگی در خانه و خانواده با طبع آزاد و ماجراجوی هک سازگار نیست. از سوی دیگر سر و کله ی پدر او پیدا می شود که به دنبال دست پیدا کردن به ثروت او به هر طریق ممکن است. پدر، هک را به کلبه ای متروکه می برد و به شکلی او را در آنجا حبس می کند. هک اما با صحنه سازی و وانمود کردن این که توسط شخص یا اشخاصی به قتل رسیده و به رودخانه انداخته شده، می گریزد و در جزیره ای پناه می گیرد. چندی بعد شخصیت محوری دیگر داستان ، جیم، که برده ای سیاه پوست است که از ملک اربابی گریخته، تصادفأ سر از مخفی گاه هک در می آورد. هک و جیم جزیره را ترک می کنند و در طول می سی سی پی که محل وقوع داستان های مارک تواین است دست به سفر و ماجرا جویی می زنند و داستانی پیکارسک را می سازند که جایگاهی ویژه را در تاریخ ادبیات به خود اختصاص داده و به قول ارنست همینگوی تمام داستان های آمریکایی از آن بیرون آمده اند.

ویلیام فالکنر که همانند بسیاری از نویسندگان بزرگ آمریکایی از مارک تواین تأثیر پذیرفته و آخرین داستان او حرامیان، آشکارا متأثر از هکلبری فین است، در نطق خود به مناسبت دریافت جایزه ی نوبل می گوید تنها چیزی که ارزش نوشتن دارد و رنج و عرق ریزی روح نویسنده برازنده آن است، دلِ در کارِ کشمکش باخود است. هکلبری فین را به طور خلاصه می شود گفت داستان دل در کشمکش با خود هک است؛ کشمکشی بر سر درست یا غلط بودن انتخاب هایش و به ویژه گناه یا صواب بودن کمک به جیم که به عنوان برده قانوناً به اربابش تعلق دارد، برای بدست آوردن آزادی اش.

ماجراهای هکلبری فین تاکنون حداقل با شش ترجمه (از هوشنگ پیر نظر، ابراهیم گلستان، نجف دریا بندری، محسن سلیمانی، کیومرث پارسای، و شهرام پورانفر) به فارسی منتشر شده است.

                                                     آذر 1394