انجمن زیر شیروانی

« ادبیات با تسلط بلامنازع تخیل و زبان خود را از هنرهای قابل یادگیری متمایز می کند»

                                                                                    انجمن زیر شیروانی

انجمن زیر شیروانی رمان در خور تأملی است از نویسنده ی آلمانی قدر نادیده، ارنست کرویدر.

راوی داستان مرد جوان تا میانسالی است با گذشته ای نامعلوم به اسم برتهولت. او در حال قدم زدن در ساحل رودخانه ای در شهری بی نام است که به طور اتفاقی به آشنایی قدیمی به اسم ویلهلم برخورد می کند که در حال ماهیگیری است.

پس از گپ و گفتی مختصر ویلهلم بساط ماهیگیری اش را جمع می کند و از برتهولت می خواهد تا همراهش برود. به کجا؟ به یک زیر شیروانی سوررئال پر از خرت و پرت و چند شبه مغازه با مردی به اسم والدمار درون یک کمد که کارش نظریه پردازی ادبی است.

والدمار که بیش از سایر اشخاص داستان سخنگوی نویسنده است در یک کلام ضد واقع گراست. او معتقد است عرصه ی هنر عرصه تخیل گرایی و اگر لازم باشد توهم گرایی است اما نه واقع گرایی. والدمار به مردان اهل ادبیات حاضر در زیر شیروانی پیشنهاد تشکیل انجمنی ادبی و فرهنگی با مقاصد ضد واقع گرایانه را می دهد و خود در رأس آن قرار می گیرد: « ظاهراً یه وقتی واسمون مهم بوده که فلسفی حرف بزنیم، خالی از لطف نیست، پس اسم دنیای دور و برمون رو همین جوری گذاشتیم واقعیت. اسم اون دنیای دیگه، اون دنیای دوم که تو کتاب های فیزیک نیست، گذاشته شد غیر واقعیت. اون دنیا غیر قابل باوره، غیر حقیقیه، تخیلیه، غیر ممکنه، مسخره ی هر عقل و منطقیه. پس اگر کسی ازتون پرسید یادتون باشه که ما غیر واقع گرا هستیم... کسی که هنر رو با معلومات اشتباه می گیره باید بره تدریس کنه. کسی که می خواد ما رو با ناتورالیسم گول بزنه باید بره پول جعل کنه.»

اعضای انجمن نقشه ی گنجی را در اختیار دارند. آنان قرار می گذارند تا راوی به جستجوی گنج برود چرا که تصمیم دارند با پول حاصل از فروش آن، کشتی بخاری تهیه کنند و به سیر و سفر بروند. جستجوی گنج راوی را با دختری آشنا می کند و آنان را به پیر مردی عارف مشرب می رساند که کارش نگهبانی از یک سد است.

انجمن زیر شیروانی به لحاظ سبک و مضمون اثر بدیعی است که به دشواری بتوان آن را در یکی از مکاتب شناخته شده ی ادبی جای داد. در مقاله ی ضمیه ی کتاب برای توصیف سبک نویسنده از نئو رمانتیسیسم یاد شده است؛ نوعی رمانتیسم  جدید و رازآمیز.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

مشخصات کتاب: انجمن زیر شیروانی، ارنست کرویدر، ترجمه ی اژدر انگشتری، نشر بیدگل.