قورباغه

قورباغه رمانی است که مویان مقارن دریافت جایزه ی نوبل(2012) نوشته است.

مکان داستان،همچون دیگر آثار نویسنده، روستای زادگاهش واقع در  شهرستان گائومی در شمال شرقی چین، و زمان آن حدود پنجاه سال منتهی به دهه ی اول قرن حاضر است.

قورباغه به شکلی خاص رمانی نامه نگارانه است. راوی داستان و نویسنده ی نامه، وان زو ، ملقب به نوزاد قورباغه، برادر زاده ی شخصیت اصلی آن، گوگو، و مخاطب او مردی ژاپنی از اهالی ادبیات، ملقب به سنسی است که چند صباحی میهمان راوی بوده است.

سنسی در شهرستان محل اقامت وان زو، گوگو را ملاقات می کند و با داستان زندگی او آشنا و مجذوب آن می شود. او در سمیناری محلی، اهل ادب شهرستان را دعوت می کند تا زندگی گوگو را دستمایه ی نوشتن داستان کنند. وان زو تصمیم می گیرد تا نمایش نامه ای به سبک آثار سارتر و در قالب اپرا در مورد عمّه  خود بنویسد و همزمان در اجابت درخواست سنسی داستان زندگی او را در نامه هایی برایش تعریف کند. نمایش نامه ، اثری است در نه پرده که بخش پایانی داستان را به خود اختصاص داده است و بقیه ی داستان همان نامه ها ست است.

گوگو به طور خلاصه ( و بر اساس تصویر ذهنی سنسی از او) پزشکی است که با دوچرخه از رودخانه ی یخ زده عبور می کند. «کسی که با جعبه ی کمک های اولیه بر پشتش، چتری باز در یک دست و پاچه های شلوار بالازده، در حالی که راه خود را به دشواری از میان قورباغه های در حال قور قور می گشاید؛ پزشکی خندان با آستین های آغشته به خون، که نوزادی را در دستانش گرفته و نهایتاً دکتری با صورتی خسته، سیگاری گوشه ی لبانشو لباس های چروک ....».

 گوگو در واقع ماما است؛ مامایی با تحصیلات دانشگاهی، مسلح به دانش روز و با ایمانی خلل ناپذیر نسبت به حزب کمونیست حاکم بر کشورش.

موضوع محوری داستان سیاست کنترل جمعیت دیکته شده توسط حزب کمونیست چین است. گوگو در کارنامه ی خود  تولّد حدود ده هزار کودک و جلوگیری از تولّد دو هزار و هشتصد کودک دیگر را دارد که قربانیان سیاست کنترل جمعیت اند.

وان زو که داستان در کودکی او شروع می شود، خود متعلق به نسلی است که از آنها با عنوان بچه های سیب زمینی شیرین یاد می شود. این نسل که چیزی معادل دهه ی شصتی های خودمان است، حاصل محصول خوب سیب زمینی شیرین پس از چند سال قحطی و مرگ و میر است. در همین دوره است که گوگو که فرزند پزشکی معروف و انقلابی است پس از فراغت از تحصیل به روستا باز می گردد و مشغول به دنیا آوردن بچه هایی می شود که به شکلی تصاعدی شمارشان افزایش میابد. دولت که نگران رشد جمعیت است قانونی وضع می کند که بر آن اساس داشتن فرزند دوم تنها در صورتی مجاز است که فرزند اول دختر باشد. موتور محرک داستان مبارزه ی مردمی که به دنبال داشتن وارث پسرند برای فرزند آوری بیش از حد مجاز از یک طرف و عزم خلل ناپذیر گوگو به نمایندگی از حزب حاکم برای جلوگیری از رشد غیر مجازجمعیت به هر قیمت ممکن از طرف دیگر است. در این مبارزه دارا و ندار به یکسان اما با امکانات و روش های مختلف درگیرند. در حالی که ندارها زنان باردار خود را پنهان می کنند، داراها فرزندان غیر مجازشان را در رحم های اجاره ای تولید می کنند.

 مویان در هر یک از داستان هایش به یکی از جنبه های زندگی مردم چین می پردازد که به شدت تحت تاثیر برنامه های حزب کمونیست است. برنامه هایی که گاه همچون انقلاب فرهنگی چرخش های حیرت آوری می کند و با هر چرخش عده ای نابود می شوند و عده ای دیگر به نان و نوایی می رسند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

مشخصات کتاب: قورباغه، مویان، ترجمه ی ناصر کوه گیلانی، انتشارات نیماژ.