زنگ انشا

زنگ انشا تنها رمان ترجمه شده به فارسی از نویسنده ی برجسته ی آلمانی، زیگفرید لنتس است.

داستان به تناوب در دو زمان حال و گذشته می گذرد. زمان حال، دهه ی ششم قرن بیستم و زمان گذشته، سال های جنگ جهانی دوم است. مکان رخدادهای گذشته آبادی کوچک روگبول در شمالی ترین بخش کشور آلمان در مجاورت دریای شمال و مکان رویدادهای زمان حال دارالتادیبی در جزیره ای  واقع در رودخانه ی البه در حومه ی هامبورگ است.

شخصیت اصلی و راوی فراموش نشدنی داستان پسر جوانی است به اسم زیگی یپزن. زیگی که به دلیل سرقت چند تابلوی نقاشی به دارالتأدیب منتقل شده  در شروع داستان به سلولی انفرادی منتقل می شود. زیگی که اتفاقاً مهارتی کم نظیر در نوشتن دارد، در زنگ انشا به دلیل هجوم خاطرات با مشکل انتخاب مطلب مواجه شده و در پایان کلاس ورقه ی سفید تحویل معلم داده است. مدیر مرکز با شنیدن دلیل زیگی دستور داده او را به سلول انفرادی منتقل کنند تا سر فرصت خاطراتش را سامان دهد و انشایش را بنویسد.

زیگی وظیفه شناسی را از حد می گذراند و ماهها مشغول نوشتن انشایی چند صد صفحه ای می شود که بدنه ی اصلی داستان را شامل می شود و تلاش می کند به این پرسش اساسی پاسخ دهد که تکلیف قربانیان وظیفه شناسی ما چیست؟

اگر بخواهیم زنگ انشا را برحسب نظریه ی ادوین میور که رمان ها را به دوگروه رمان عمل و رمان شخصیت تقسیم می کند تعریف کنیم، باید گفت این اثر در گروه رمان عمل قرار می گیرد که ویژگی اصلی آن تعداد کم شخصیت و گسترش آن در زمان است( در مقابلِ گروه دیگر که اشخاص زیادی دارند و در مکان گسترش پیدا می کنند).

اشخاص محوری و مؤثر داستان دو نفرند؛ پدر راوی که پلیسی به نحوی افراطی وظیفه شناس است و دوست قدیمی او، ماکس یپزنِ نقاش که عامل علاقه ی راوی به نقاشی است و نویسنده بی گمان در خلق او و شرح و توصیف آثارش به نقاش معروف آلمانی متولد دانمارک، امیل نولده و آثار وی نظر داشته است. عمل مرکزی که داستان پیرامون آن شکل می گیرد حکم ممنوعیت کار نقاش است که در سال های جنگ دوم جهانی از سوی مقامات حکومت نازی صادر می شود و پدر راوی به رغم دین بزرگی که به نقاش دارد تصمیم می گیرد با وظیفه شناسی هر چه تمام تر بر اعمال آن نظارت کند و در این راه از راوی که مورد توجه و علاقه ی نقاش است نیزاستفاده کند.

از جمله ی امتیازات ویژه ی داستان، توصیفات تابلو مانند مناظر ساحلی دریای شمال است. همان مناظری که امیل نولده برای نمایش نظایر آن در آثار خویش گاه گویی سطح کار را به جای  آن که رنگ آمیزی کند، شعله ور ساخته است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

مشخصات کتاب: زنگ انشا، زیگفرید لنتس، ترجمه ی حسن نقره چی، انتشارات نیلوفر.